Wraz z wejściem w życie ustawy o ochronie sygnalistów, pracodawcy muszą przygotować się na nowe wyzwania i obowiązki. Chociaż wiele uwagi poświęca się pracownikom etatowym, nie można zapominać o szczególnej grupie, jaką stanowią pracownicy tymczasowi. Jak nowe przepisy wpływają na ich sytuację i jakie obowiązki spoczywają na pracodawcach w kontekście ochrony tych pracowników?
Kim są pracownicy tymczasowi?
Pracownik tymczasowy – osoba zatrudniona przez agencję pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę na czas określony lub umowy cywilnoprawnej, wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika.
Ochrona sygnalistów, a pracownicy tymczasowi
Przepisy dotyczące ochrony sygnalistów obejmują wszystkich pracowników, niezależnie od formy zatrudnienia. Oznacza to, że pracownicy tymczasowi mają takie same prawa do zgłaszania nieprawidłowości jak pracownicy zatrudnieni bezpośrednio u pracodawcy użytkownika. Jednak ich specyficzna sytuacja rodzi kilka istotnych pytań:
Kto jest odpowiedzialny za ochronę sygnalistów?
Pracownicy tymczasowi są zatrudnieni przez agencję pracy tymczasowej, ale wykonują pracę u pracodawcy użytkownika (klienta agencji pracy). W takiej sytuacji zarówno agencja, jak i pracodawca użytkownik, w której pracownik wykonuje swoje obowiązki, są odpowiedzialni za zapewnienie mu ochrony jako sygnaliście. W praktyce oznacza to, że pracownik tymczasowy powinien móc zgłosić nieprawidłowości zarówno do pracodawcy użytkownika jak i agencji pracy, w zależności jakiego podmiotu naruszenie dotyczy.
Jednak to agencja pracy jako pracodawca powinna poinstruować pracownika tymczasowego jakie naruszenia i gdzie może zgłaszać.
Ważna jest współpraca pomiędzy pracodawcą użytkownikiem, z agencją pracy także w temacie sygnalistów. Pracodawca użytkownik i agencja powinni stworzyć wspólną procedurę dotyczącą postępowań na wypadek zgłoszenia przez pracownika tymczasowego naruszenia dotyczącego drugiej strony.
Ochrona przed działaniami odwetowymi
Pracownicy tymczasowi są szczególnie narażeni na działania odwetowe, takie jak przedwczesne zakończenie kontraktu czy np. brak zawarcia umowy bezpośrednio z pracodawcą użytkownikiem. Dlatego kluczowe jest, aby pracodawcy, zarówno agencje, jak i pracodawcy użytkownicy, wdrożyli skuteczne mechanizmy monitorowania takich sytuacji i zapobiegania im. Ochrona sygnalistów nie może być jedynie formalnością – musi być rzeczywistą barierą przed jakimikolwiek negatywnymi konsekwencjami dla pracownika tymczasowego.
Podsumowanie
Nowa ustawa o ochronie sygnalistów to krok w stronę większej transparentności i ochrony praw pracowników, w tym także tych zatrudnionych na umowy tymczasowe. Aby agencja pracy, a także pracodawca użytkownik byli przygotowani na nadchodzące zmiany, ważne jest, aby uwzględnić specyficzne potrzeby pracowników tymczasowych i dostosować procedury tak, aby nie były one fikcją. Współpraca pracodawcy użytkownika z agencjami pracy, regularne szkolenia i monitorowanie sytuacji to klucz do sukcesu.